Omschrijving
Voor een stad zonder scheidslijnen, voor een stad waar iedereen zich thuis voelt en zichzelf kan zijn, voor een inclusieve samenleving die sociaal kwetsbaren insluit en niet buitensluit, is het belangrijk dat mensen elkaar ontmoeten, mee kunnen doen en met elkaar verbonden zijn. Dat mensen zelfredzaam zijn en zorgzaam voor elkaar. Als doel op zich én om te voorkomen dat zij in ernstige(re) problemen komen. We willen problemen zoveel mogelijk voorkomen en oplossen waar ze ontstaan. In het gewone leven, op plekken waar mensen en kinderen van bij elkaar komen: op scholen, bij mensen thuis, met de familie, in buurten, bij verenigingen.
Wat doen we?
Inclusieve wijknetwerken
We zetten in op samenlevingsopbouw, gericht op het ondersteunen van groepen, gemeenschappen en netwerken, zodat bewoners met eigen kracht en naar vermogen bijdragen aan gezamenlijke activiteiten voor iedereen. Vragen en ideeën van bewoners zijn leidend. We ondersteunen en versterken dit domein door het verstrekken van subsidies aan tal van kleine vrijwilligers, wijk- en buurtinitiatieven en met de inzet van professioneel welzijnswerk.
Informele zorg
We richten ons op het ondersteunen en ontlasten van zorgvrijwilligers en mantelzorgers. Informele zorg en vrijwilligerswerk zijn het fundament van de inclusieve samenleving. We ondersteunen een aantal vrijwillige en professionele initiatieven op dit domein, onder meer de Hulpdienst Nijmegen, Mantelzorg Nijmegen, wijkproject Contact in Zicht en de Vrijwilligerscentrale.
Informatie en advies
Door middel van negen fysieke Stips en de Info- en advieslijn bieden we informatie en advies ter bevordering van participatie en zelfredzaamheid aan in alle stadsdelen. In de Stips kunnen bewoners met al hun vragen terecht. Naast informatie en advies stimuleren de Stips ontmoeting en participatie. De informatie- en advieslijn is ook de centrale toegangspoort voor de sociale wijkteams.
Hulpverlening en coördinatie
De sociale wijkteams vormen de spil van onze wijknetwerken voor de uitvoering van de Wmo en Jeugdzorg. Hun ondersteuning is gericht op het herstellen of bevorderen van zelfregie, benutten van het sociale netwerk, inzet van collectieve oplossingen en oplossingen op maat. Daarbij wordt ingezet op een betere samenwerking met de eerstelijnsgezondheidszorg en met de tweedelijns aanbieders van begeleiding en jeugdzorg. Met de sociale wijkteams wordt tevens een efficiëntere inzet van de Wmo-maatwerkvoorzieningen (hulp bij huishouden, hulpmiddelen, begeleiding etc.) bereikt. Het doel is: hogere kwaliteit van zorg en ondersteuning en een grotere klant (burger-)tevredenheid.
Regie, dwang en drang
Sinds 2008 worden overlastveroorzakers en huishoudens met complexe meervoudige problemen begeleid door regieteams. Het hoofddoel van de regieteams is het verminderen van overlast in de wijk en ervoor te zorgen dat de huishoudens meer grip krijgen op hun eigen situatie. Als het echt moet, organiseren de regieteams bemoeizorg met drang en dwang.
Wat gaan we in 2018 doen?
Vanuit het principe 'zo dichtbij mogelijk' is afgelopen jaren een wijkgericht model ontwikkeld voor kortdurende ondersteuning en coördinatie: de Stips, de Sociale wijkteams en de Regieteams, die alle drie nauw samenwerken met tal van partijen, zoals bewoners, huisartsen en scholen. In toenemende mate hebben de grote welzijnsinstellingen in Nijmegen een coördinerende en regisserende verantwoordelijkheid op zich genomen in de Basisinfrastructuur Welzijn. Met de omvorming van W4 in 2017 naar W2 hebben we gezamenlijk de uitvoeringsregie en uitvoeringsverantwoordelijkheid van de W2 verder versterkt: de tijdelijke projectstructuren zijn beëindigd en de organisatie van Sociale wijkteams en Stips heeft een vaste vorm gekregen.
Begin 2017 zijn SWON het Seniorennetwerk en NIM Maatschappelijk werk gefuseerd rond het 1e lijns welzijnswerk. In april 2017 volgde Het Inter-Lokaal en Tandem Welzijn met een fusie rondom het 0e lijns welzijnswerk. De twee welzijnsorganisaties hebben ieder een eigen focus op welzijn en een stevige samenwerking in de verbinding. Nieuwe afspraken met de W2 hebben we vastgelegd in een vierjarige raamovereenkomst. Focus ligt de komende jaren op integratie, doorontwikkeling en vernieuwing. Daarnaast hebben de W2 instellingen ruimte gekregen om aandacht te hebben voor de interne processen van integratie en reorganisatie. In 2017 waren de ontwikkelopgaven beperkt tot de thema’s diversiteit en jeugd.
In 2018 werkt de W2 verder aan een stevige basisinfrastructuur welzijn en de genoemde ontwikkelopgaven. Een goede aansluiting en verbinding tussen de 0e en 1e lijn is hiervoor essentieel. Om verbindingen effectief en efficiënt te operationaliseren worden zowel op wijkniveau als organisatieniveau periodiek speerpunten bepaald waaraan gezamenlijk gewerkt wordt en waarover afspraken worden gemaakt. In 2018 werken we onder andere aan het thema Community Building, met een goede taakverdeling in de wijk tussen het sociale wijkteam, de Stips en het opbouwwerk. Wel moeten we vaststellen dat deze doorontwikkeling onder druk staat door toename van kosten in de zorg (Wmo, Jeugd en Beschermd Wonen), waardoor het financieel kader knelt.
Sociale Wijkteams en Stips
In 2017 is extra formatie toegevoegd aan de sociale wijkteams. Enerzijds om wachtlijsten weg te werken en anderzijds om met meer formatie en meer sturing structureel te investeren in de nieuwe gekantelde werkwijze. In 2018 wordt bezien in hoeverre de maatregelen binnen de SWT’s tot een efficiëntere uitvoering leiden en anderzijds in hoeverre middels keteninnovaties besparingen te realiseren zijn en welke voorinvesteringen daarvoor nodig zijn. Ook kunnen we aannames in het formatiemodel op deze wijze goed borgen. In de keten zorg en welzijn zien we mogelijkheden voor innovaties en besparingen die we graag samen met de keten van zorgaanbieders, welzijn, partners in de wijk, SWT en andere toeleiders nader willen verkennen.
Ook bij de Stips is in 2017 tijdelijk extra formatie toegevoegd. De uitbreiding van de werkbegeleiding voor de vrijwilligers wordt in 2018 gecontinueerd, om hen optimaal te ondersteunen zodat in alle stadsdelen een kwalitatief goede Informatie en Adviesfunctie(I&A) functie is gegarandeerd. In 2018 wordt in de Stips naast I&A verder invulling gegeven aan de functie ontmoeten en verbinden. Om recht te doen aan de Stip als organisatie bemenst door vrijwilligers, wordt bij de invulling van deze functie meer ruimte gegeven aan de ontwikkelmogelijkheden en -tempo’s van de individuele Stips en verschillen in aanbod afhankelijk van de kenmerken en behoefte per stadsdeel.
Vrijwilligerswerkbeleid
De afgelopen periode is het Vrijwilligersfonds opgericht, hebben we met een netwerk van organisaties in de stad onderzocht hoe we het aanbod aan vrijwilligerswerk inzichtelijk konden maken en ontmoeting en kennisuitwisseling tussen organisaties konden bevorderen. Naar aanleiding van de maatschappelijke business case Maatjesprojecten hebben we het Platform Maatjesprojecten opgericht.
In 2018 zetten we extra in op de ondersteuning van bijzondere doelgroepen naar vrijwilligerswerk door middel van het project Bijzonder Werkt. We breiden daarnaast uit met het project Bijzonder Werkt 3.0 waarbinnen mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt bemiddeld en begeleid worden naar vrijwilligerswerk met als uiteindelijk doel het vinden van betaald werk. De Vrijwilligerscentrale behoudt ook in 2018 haar rol in de werving en bemiddeling van vrijwilligers en de ondersteuning van vrijwilligersorganisaties. Verder blijven we met het Vrijwilligersfonds vrijwilligersinitiatieven middels kleine budgetten ondersteunen bij de waardering en werving van hun vrijwilligers. In samenwerking met het Platform Maatjesprojecten onderzoeken we wat verder nog nodig is om vrijwillige maatjes voor kwetsbare bewoners in te kunnen blijven zetten en hoe we maatjes kunnen werven voor moeilijkere doelgroepen. Voor sportverenigingen wordt de inzet van buurtsportcoaches voortgezet die sportorganisaties/ verenigingen kunnen ondersteunen om vrijwilligers te vinden en te binden en wordt jaarlijks een rondetafelbijeenkomst georganiseerd om de verbindingen te leggen, themabijeenkomsten voor te bereiden en ondersteuningsbehoeften op te halen. Daarnaast gaan we in 2018 het ingezette beleid evalueren en komen we met een nieuw voorstel voor de jaren 2019-2021.
Ouderen
In het coalitieakkoord hebben we aangegeven dat we het belangrijk vinden dat oudere mensen door de bezuinigingen die gepaard gaan met de transities niet minder deelnemen in de samenleving of gekort worden op hun noodzakelijke zorg en ondersteuning. Daarom zijn extra middelen gereserveerd om voldoende goede plekken voor dagbesteding in de wijken te kunnen aanbieden en te zorgen dat er gelegenheid is en blijft voor ontmoeting en activiteiten. Met ingang van 2017 hebben wij het onderscheid tussen basis en gespecialiseerde dagbesteding voor ouderen laten vervallen. Beiden vormen worden integraal aangeboden middels subsidiëring aan 13 zorgaanbieders. Voor 2018 willen wij met de aanbieders toe werken naar een vraaggericht aanbod van dagbesteding in de wijk, goed aangesloten op de ontmoetingsactiviteiten, waarbij een goede spreiding en kwaliteit voorop staat. De aanbieders vragen wij op basis van een Programma van Eisen een offerte uit te brengen met een aanbod voor 2018.
Naast de dagbesteding ondersteunen wij diverse (kleine en grote vrijwilligers-) initiatieven voor en door ouderen die participatie van deze doelgroep mogelijk maken. Wij continueren in 2018 de subsidies aan ouderenbonden, ontmoetgroepen en het dienstencentrum OBG waar veel ouderen gebruik van maken. De vier hobbycentra bieden oudere wijkbewoners een veilige plek voor ontmoeting en activiteiten. De Hobbycentra nemen in het aanbod van laagdrempelige ontmoeting en dagbesteding een belangrijke plek in, met name voor ouderen en mensen met een beperking. In 2018 blijven we dit continueren. Tot slot zullen wij kleine initiatieven met (eenzame) ouderen als doelgroep blijven ondersteunen.
Inloopfunctie GGZ
Het Zelfregiecentrum, het RIBW, Ixta Noa en Tandem Welzijn bieden vanaf 2015 een gezamenlijk netwerk van inloopvoorzieningen in verschillende wijken voor alle mensen met een beperking die ondersteuning nodig hebben om de regie over hun leven weer op te pakken. Uiteindelijke doel van de inloopfunctie is zoveel mogelijk aansluiting te vinden bij de lokale welzijnsvoorzieningen en daar waar mogelijk gezamenlijk initiatieven te organiseren. Zo organiseren het Zelfregiecentrum en Ixta Noa samen iedere ochtend de inloop ‘Bij St. Joris op de thee’ en heeft het RIBW een inloop (gecombineerd met dagbesteding) bij het Oud Burgeren Gasthuis. In 2018 zal de samenwerking tussen de partijen gecontinueerd worden. Vanaf 2018 zal de daadwerkelijke fusie tussen de betrokken instellingen binnen het Zelfregiecentrum (WIG, De Kentering en Trias) een feit zijn.
Mantelzorg
Gemeenten zijn vanaf 2015 verantwoordelijk voor de jaarlijkse blijk van waardering van mantelzorgers als alternatief voor het landelijke mantelzorgcompliment. Op basis van de wens van de Nijmeegse mantelzorgers hebben wij het mantelzorgcompliment lokaal gecontinueerd en zijn we in 2015 in eerste instantie gestart met het verstrekken van een geldelijk bedrag van € 150 per jaar aan mantelzorgers die meer dan 8 uur per week mantelzorg leveren. In 2016 is een onderzoek uitgevoerd naar het huidige Nijmeegse mantelzorgcompliment omdat de verstrekking van het compliment achter blijft bij de verwachte vraag onder inwoners. Op basis van de uitkomsten is besloten dit jaarlijkse compliment te verhogen naar € 200 per jaar. Dit continueren wij in 2018. Wij subsidiëren tevens Mantelzorg Nijmegen (ondergebracht bij SWON) voor hun ondersteuningsactiviteiten aan mantelzorgers. In 2017 zijn wij gestart met de uitwerking van het initiatiefvoorstel Respijtzorg. Binnen dit kader zijn er een aantal pilots gestart waarmee mantelzorgers extra ondersteuningsmogelijkheden krijgen. De pilots lopen tot medio 2018 en zullen dat jaar ook geëvalueerd worden.