Begroting 2018 - 2021
PCPortal

Wat gaan we doen?

Nijmegen Cultuurstad
We willen zoveel mogelijk mensen verrassen, inspireren en kennis  laten maken met cultuur en cultuurhistorie. Zowel passief, als bezoeker van voorstellingen, festival, musea, evenementen en cultuurhistorische plekken, als actief als beoefenaar van bijvoorbeeld (amateur)kunst. We zetten met nadruk in op (cultuur)participatie voor jonge mensen vanuit de principiële opvatting dat ‘jong geleerd, oud gedaan is’. Aan de Doornroosje, Schouwburg&Vereeniging, Lux en de Bibliotheek, verlenen wij een meerjaren budgetsubsidie die loopt tot en met 2019. Museum het Valkhof verlenen we een meerjaren subsidie als zij hun meerjarenplannen gereed hebben. Deze verwachten we in het voorjaar van 2018. De meerjaren budgetsubsidie voor 2019-2022 kunnen we dan later in het jaar verlenen. In 2018 gaan we ook de peer review weer uitvoeren. De resultaten nemen we mee om ons beleid te evalueren. Begin 2018 wordt de Bastei officieel geopend. Hiermee doen we een mooie toevoeging aan onze toch al rijke culturele infrastructuur. We verwachten met deze  bijzondere combinatie van natuur en cultuur meer bezoekers naar het Valkhofkwartier te trekken. Ook is er veel aandacht voor educatie bij de Bastei. Er loopt een onderzoek naar de rijke ontwikkelomgeving van kinderen. Dit onderzoek is een onderdeel van de implementatie van het beleidskader Opvang&Onderwijs 0-12. Binnen- en buitenschoolse cultuureducatie levert samen met sport een belangrijk aandeel aan de rijke ontwikkelomgeving voor alle kinderen. Door middel van drie pilots onderzoeken we op welke wijze we de rijke ontwikkelomgeving voor alle kinderen in de stad kunnen stimuleren. Medio 2018 is het onderzoek afgerond.

Nijmegen historische stad aan de Waal en Nijmegen verdedigingsstad
Als rode draad door onze tweeduizendjarige geschiedenis als oudste stad van Nederland lopen de thema’s Nijmegen historische stad aan de Waal en Nijmegen verdedigingsstad. Met deze thema’s kunnen we de gelaagdheid van onze geschiedenis laten zien, in plaats van één of enkele perioden te benadrukken. Per thema zijn meerdere projecten te onderscheiden. Denk voor thema historische stad  aan  het aansluiten bij de Nieuwe Hanze, het opknappen en toegankelijk maken van historische bouwwerken, zoals de Barbarossaruïne, en de Latijnse school. Voor het thema verdedigingsstad werken we aan de restauratie van de ringmuren van de Valkhofburcht en zullen we een plan opstellen om de nog aanwezige verdedigingswerken beter, beleefbaar te maken, zoals de middeleeuwse stadsmuren en torens in het Kronenburgerpark en het Hunnerpark, De Bastei, negentiende-eeuwse forten, twintigste-eeuwse kazematten, erfgoed uit de Tweede  Wereldoorlog en onderdelen van de IJssellinie uit de Koude Oorlog. Het zichtbaar maken van fort Krayenhoff in het Waalfront is hier ook onderdeel van. De Romeinse limes is eveneens een belangrijk thema voor Nijmegen als historische stad. Deze projecten  gaan we niet alleen doen, maar samen met partners en bewoners in de stad en de (eu)regio. Bijvoorbeeld via projecten uit  Verleden Verbeeld en onze  bijdragen aan de Open Monumentendag en 024 Geschiedenis. Voor restauratie van de Valkhofmuren bereiden we een subsidieaanvraag voor bij de provincie, zoals afgesproken met de investeringsagenda .

Valkhofkwartier
We leggen – gezien de ontwikkelingen rondom De Bastei, Waalkade oost en de noodzakelijke restauratie van de Valkhofmuren - prioriteit bij het project ‘versterken van het Valkhofkwartier als poort naar de binnenstad’. Door van het Valkhofkwartier dé cultuurhistorische hotspot van Nijmegen te maken leggen we de verbinding tussen beneden (Waal, Bastei, Lindenberghaven e.o.) en boven (Valkhof, burcht en Burchtstraat e.o). Met de opening van De Bastei realiseren we weer een belangrijke toevoeging aan het Valkhofkwartier.
In 2018 zal de uitvoering van de restauratie en verbeelding van de burchtmuren plaats vinden. Ook zullen we dit jaar andere monumenten in het Valkhof gaan restaureren, zoals de Barbarossaruïne en de stadsmuren.

Bescherming en behoud  van erfgoed
We werken aan het beschermen en behouden van ons erfgoed. Bijvoorbeeld door het adviseren van eigenaren en ontwikkelaars en door creatief mee te denken over manieren waarop cultuurhistorie in hun plannen kan worden ingepast en zo bijdraagt aan een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Cultuurhistorie is één van de belangen bij het opstellen van bestemmingsplannen en ruimtelijke plannen. Hiervoor voeren we cultuurhistorische gebiedsanalyses uit. In de het kader van de omgevingswet gaan we in de toekomst over op een omgevingsvisie. Hiervoor gaan we een cultuurhistorische waardenkaart en een archeologische waardenkaart opstellen, zodat we vooraf inzichtelijk kunnen maken met welke cultuurhistorische waarden rekening gehouden moet worden en kunnen we beleidsambities integraal afwegen. Waar nodig voeren we archeologisch onderzoek uit en betrekken daar het publiek zoveel mogelijk bij. In het kader van de motie Hillen doen we dat ook bij bouw-activiteiten in archeologisch waardevol gebied (waarde 3) waarvoor op grond van de Wabo of het bestemmingsplan geen omgevingsvergunning noodzakelijk is.  

Nijmegen oudste stad en kennisstad
Nijmegen is de oudste stad van Nederland met een bijzondere geschiedenis. Daarnaast is Nijmegen  onderscheidend op het vlak van de kenniseconomie met tal van topkennisinstellingen en -kennisintensieve bedrijven. De citymarketing blijft gericht op het versterken van ons profiel als oudste en kennisstad. De bijzondere leeropdracht “Geschiedenis van Nijmegen, met de nadruk op publieksgerichte aspecten” aan de Radboud Universiteit loopt eind 2017 af. Voor 2018 gaan we afspraken maken over een andere invulling van de leerstoel.

De komende jaren gaan we niet alleen aan de slag met het Valkhofkwartier. Ook de Waalkade, het Waalfront en de inbedding van het nieuwe Rivierpark in de stedelijke structuur krijgen bijzondere aandacht. We benutten de kansen die het Rivierpark als internationaal best practice op het gebied van waterveiligheid en stedelijke ontwikkeling ons biedt en waarmee het innovatieve, vernieuwende karakter van onze stad benadrukt wordt.
We investeren in structurele samenwerkingsverbanden, met partners in de stad, zoals de samenwerking voor de stadsbrede website,  in kansen die direct of indirect bijdragen aan de promotie en profilering van de stad. Dat doen we zoveel mogelijk op basis van cofinanciering. Concrete op te leveren producten zijn bijvoorbeeld  de actualisatie van beeld- en tekstmateriaal, organisatie van diverse persreizen voor nationale en internationale media, aankleding van de stad (borden, vlaggen etc) en het ontwikkelen en realiseren van een cultuur en cultuurhistorie route door stad langs tal van bijzonder plekken zoals de Lange Hezelstraat als oudste winkelstraat van Nederland.

Toerisme, Citymarketing en Evenementen

Met het toeristisch beleid uit 2010, het evenementen beleid Eventfull uit 2012 en het Citymarketingbeleid ligt er een prima basis voor de positionering van het Rijk van Nijmegen. Met een ambitieus uitvoeringsprogramma en bijbehorende jaarplanning geven we nieuw elan aan onze ambities voor de stad Nijmegen, in het bijzonder voor de jaren 2017-2020. We trekken hierbij samen op met het RBT KAN, onze partner gemeentes gevestigd in de toeristische regio het Rijk van Nijmegen en Arnhem.

Onze evenementen maken Nijmegen een aantrekkelijke stad om in te wonen, dragen bij en geven invulling aan de toeristische ambities én de economische ontwikkeling van Nijmegen. Het maakt Nijmegen aantrekkelijk voor bezoekers èn bewoners. Om de koppeling tussen toerisme, citymarketing en evenmenten te versterken, liggen er mogelijkheden in het verleiden van bezoekers van evenementen om aansluitend aan het evenement vrije tijd door te brengen in Nijmegen en omgeving. Op deze manier dragen we bij aan de ambitie om te komen tot een toename van het verblijfstoerisme. Het hogere doel is om te komen tot meer bezoekers die vaker komen en langer blijven.

Ondanks dat Nijmegen voor iedereen van alles te bieden heeft, wordt vanuit Citymarketing een focus aangebracht in vier doelgroepen: studenten, work & have fun, fifty & fit en (actieve) ouderen. Kwaliteit en passend bij Nijmegen zijn daarbij ons uitgangspunten. Samen met RBT KAN, Cultuur Netwerk Nijmegen (CNN), het Huis van de Binnenstad (HvB) en Summer Capital onderzoeken we de mogelijkheden samen een VisitNijmegen website te ontwikkelen. De genoemde partners hebben ieder voor zich een eigen marketingopgave: RBT KAN voor het Rijk van Nijmegen, CNN voor het cultureel aanbod, HvB voor het vermarkten van de binnenstad, Summer Capital voor de seizoensgebonden propositie en tenslotte de gemeente zelf voor de citymarketing. Deze verkenning is een voorbeeld van de manier waarop we krachten en budget bundelen om gezamenlijk tot een beter resultaat te komen. We spreken de intentie uit deze samenwerking in de toekomst nog verder uit te bouwen.

Hieronder een puntsgewijs overzicht van de activiteiten binnen het programma, geclusterd naar de thema's Cultuur, Cultuurhistorie en Citymarketing.

Cultuur (Producten culturele ketens, cultuureducatie & amateurkunst en talent & kwaliteit) :

  • Als onderdeel van Landsdeel Oost (provincies Gelderland, Overijssel en de grote steden uit beide provincies) zijn we gesprekspartner voor het Ministerie van OCW. We denken mee over proeftuinen waarbij talentontwikkeling en publieksverbreding centraal staat. Met de gemeente Arnhem werken we samen aan de stedelijke regio Arnhem-Nijmegen.
  • Bij de uitvoering van het beleidskader Opvang&Onderwijs 0-12 voeren we pilots uit om een rijke ontwikkelomgeving voor alle kinderen te realiseren. Cultuureducatie is naast sport een belangrijk onderdeel van die rijke ontwikkelomgeving. Bekeken wordt of de huidige inzet van cultuureducatie, dat voornamelijk via de Lindenberg loopt anders en beter kan. Medio 2018 zijn de eerste resultaten bekend.
  • Op basis van het  meerjaren beleidsplan, verlenen we aan Museum het Valkhof een meerjaren budget subsidie.
  • We voeren de 1-meting van de peer review uit. De resultaten nemen we me om ons beleid te evalueren.
  • Indien we voldoende middelen hebben, starten we met de 3e fase van de verbouwing van de Vereeniging
  • We verwachten de uitbreiding en renovatie van het permanente atelierpand aan de Villa Novastraat in 2018 op te kunnen leveren.
  • We renoveren het dak van de Vasim met het krediet dat beschikbaar is voor de Cultuurspinnerij.
  • We hebben prestatieafspraken met de zes grote culturele instellingen en stellen voorwaarden aan o.a. de invulling van hun rol als (keten)intendant, het bereiken van een breder publiek en extra aandacht voor het betrekken van jongeren tot 26 jaar. Ook cultural governance blijft een punt van aandacht. We stimuleren een bruisend cultureel klimaat door meerjarige subsidies te verlenen aan  8 festivals en 10 productiehuizen.
  • Met de Subsidieregeling Cultuurinitiatieven Nijmegen (SCiN) stimuleren we verrassende en experimentele culturele initiatieven en stimuleren we het bereiken van een breder publiek en vragen we extra aandacht voor het betrekken van jongeren tot 26 jaar.
  • We blijven investeren in het verstrekken van kunstopdrachten in de openbare ruimte om een bijdrage te leveren aan de (culturele) kwaliteit en beleving van de stedelijke omgeving. De kunstopdrachten worden aan de hand van een beleidsprogramma verstrekt.
  • We blijven de cultuureducatie in het onderwijs faciliteren via de lessen cultuureducatie op de brede scholen en het lokale bemiddelingspunt cultuureducatie. Dit punt koppelt vragen van  scholen  aan het aanbod van de culturele organisaties en individuele kunstenaars in Nijmegen.
  • We zetten de Kunstbus in om ervoor te zorgen dat kinderen op jonge leeftijd kennis maken met kunst en cultuur. Voor kunsteducatie in de vrije tijd voor jongeren tot 18 jaar, blijven we een kwalitatief en breed aanbod garanderen.
  • We subsidiëren de actieve amateurkunstbeoefening door middel van een aparte subsidieregeling voor de amateurkunst.
  • We stimuleren het creatieve klimaat in de stad door de uitvoering van het project Besiendershuis, Huis voor de creatieve stad Nijmegen.  

Cultuurhistorie

  • We voeren in opdracht archeologisch onderzoek uit op (her)ontwikkelingslocaties. We stellen eisen op waaraan archeologisch onderzoek moet voldoen dat binnen de gemeente uitgevoerd wordt.  Wij controleren op de uitvoering van deze onderzoeken en toetsen de hieruit volgende rapportages.
  • We maken een start met het opstellen van een archeologische waardenkaart. In het kader van de regionale samenwerking doen we dit ook voor de regiogemeenten Beuningen, Druten, Groesbeek, Heumen  en Wijchen (regio-archeoloog). We werken hierin samen met de provincie Gelderland.
  • Vanuit onze rol als depothouder voor archeologische bodemvondsten onderhouden we een depot en dragen zo zorg voor behoud van de materiële resten van ons verleden.
  • We restaureren de Barbarossaruïne en de stadsmuren in het Valkhofpark.We bereiden de restauratie en verbeelding van de burchtmuren in het Valkhofpark voor.
  • We werken samen met de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland en 25 andere gemeenten in Nederland,  de Duitse Bundesländer Nordrhein-Westfalen en Rheinland-Pfalz bij de nominatie van de Romeinse rijksgrens (de Limes) tot UNESCO-Werelderfgoed. Voor het Nederlandse deel vormde Nijmegen in de Romeinse tijd daarbij de sleutelrol.
  • We willen de specifieke Nijmeegse identiteit en eigenheid, waar het gaat om het Romeinse verleden en WOII versterken. In 2018 werken we mee aan de realisatie van een Tweede Wereldoorloginformatie centrum in de binnenstad van Nijmegen.  Voor wat betreft de Romeinse identiteit, werken we nauw samen met partners uit de stad en regio aan het beter profileren van de Romeinse identiteit in deze regio.
  • We leveren een actieve bijdrage aan de voorbereiding en/of uitvoering van visualisatieprojecten die de cultuurhistorische identiteit van de stad versterken. We stimuleren en participeren in visualisaties die tot doel hebben het verleden zichtbaar en beleefbaar te maken.
  • In het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis worden wisselende exposities ingericht en krijgen bewoners en bezoekers van Nijmegen handreikingen om de parels van de Nijmeegse geschiedenis elders in de stad te gaan zien en beleven: tentoonstellingen, musea, rondwandelingen, evenementen. In 2018 zal het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis  steeds meer de verbinding  en samenwerking opzoeken met andere partijen om elkaar te versterken in programmering, vindbaarheid en naamsbekendheid. Het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis beoogt door deze samenwerking ook een grotere doelgroep aan te trekken.
  • We leveren een actieve bijdrage aan de organisatie van de jaarlijkse Open Monumentendag en het weekeinde van de Nijmeegse geschiedenis in het kader van de landelijke Maand van de Geschiedenis
  • We stellen een cultuurhistorische waardenkaart en beleidskaart op, om ons goed voor te bereiden op de Omgevingswet.
  • We willen het cultuurhistorisch erfgoed van de stad behouden en beschermen voor de huidige en toekomstige generaties. Hiervoor beschermen we monumenten en borgen we cultuurhistorische waarden in ruimtelijke plannen. We denken actief mee met ontwikkelaars en eigenaren in de stad om te komen tot duurzame oplossingen voor beschermde en beeldbepalende panden.

Regionaal Archief

  • We beheren circa 14.500 meter archieven en collecties die wij toegankelijk maken en beschikbaar stellen via onze studiezaal en via onze website.
  • We willen de kennis van de lokale en regionale geschiedenis vergroten en maken het publiek geheugen daarom toegankelijk voor een zo breed mogelijk publiek.
  • Wij werken samen met cultuurhistorische organisaties in de stad, de instellingen in het Cultureel Kwartier, de Radboud Universiteit en het onderwijsveld.
  • We stellen onze bronnen beschikbaar voor de vele manifestaties en tentoonstellingen die op cultuurhistorisch gebied in 2018 worden georganiseerd.
  • We bereiden ons voor op de implementatie van een E-depot om de duurzaamheid en de toegankelijkheid van het digitaal archief in de toekomst te borgen.

Citymarketing en evenementen:

  • We gaan door met de profilering van Nijmegen als oudste en kennisstad en zoeken daarin nog meer de samenwerking met interne en externe partijen.
  • We zetten evenementen in ten bate van onze citymarketing (speerpunten Oudste stad en Kennisstad), waarmee we Nijmegen landelijk en regionaal positioneren en daarmee bezoek aan de stad bevorderen, het Gebroeders van Limburgfestival en Romeinenfestival zijn hier goede voorbeelden van.
  • Met het toeristisch, evenementen- en citymarketingbeleid ligt er een prima basis voor de positionering van het Rijk van Nijmegen en de stad Nijmegen in het bijzonder. We gaan deze nog wel actualiseren. Met een ambitieus uitvoeringsprogramma en bijbehorende jaarplanning geven we nieuw elan aan onze ambities en kunnen we ons  voor de jaren 2017-2020 plek verschaffen op de diverse investeringsagenda’s. Daarbij trekken we samen op met Arnhem.  Daarnaast biedt het ons voor de komende jaren houvast voor wat betreft de invulling en uitwerking van onze ambities op toeristisch gebied.
  • Van 2017 tot 2020 realiseren we professionele voorzieningen op verschillende evenementen locaties. Deze locaties lopen uiteen van de bekende pleinen en parken in de binnenstad tot  ‘de nieuwe locatie’ Rivierpark. De voorzieningen zijn met name gericht op het mogelijk maken van duurzamere evenementen.
  • De verduurzaming van evenementen heeft nog meer vorm gekregen door het ondertekenen van een convenant waar 28 evenementen bij aangesloten zijn. Aan de hand van een duurzaamheidsscan worden organisatoren geprikkeld om hun steentje bij te dragen en minder milieu vervuilend te opereren.
  • De Vrede van Nijmegen Penning is een tweejaarlijkse prijs die wordt uitgereikt aan een internationale hoofdrolspeler die zich ingezet heeft voor Europa. De gemeente Nijmegen organiseert en realiseert deze gebeurtenis met partners Radboud Universiteit en NXP Semiconductors. De partners geven door middel van de uitreiking van de Penning invulling aan relatiebeheer en genereren (inter)nationale publiciteit. De volgende uitreiking vindt plaats in 2018.