Begroting 2018 - 2021
PCPortal

Omschrijving

Het Product Groen, natuur, water en woonomgeving betreft formulering en implementatie van beleid inzake de duurzame kwaliteit, de spreiding over de stad en de toegankelijkheid van groen en waterpartijen. Dit product omvat bovendien het beleid, onderzoeken en plannen ten aanzien van de gemeentelijke watertaken voor afvalwater, hemelwater en grondwateroverlast: integraal waterbeheer. Volksgezondheid, duurzame stedelijke ontwikkeling, lange termijn denken (life-cycle-costs) en  duurzaamheid (inclusief omgaan met klimaatverandering) staan centraal.
Groen en water zijn essentieel voor de aantrekkelijkheid van onze stad, voor werknemers en ondernemers,  voor bezoekers, en uiteraard ook voor onze inwoners. Klimaatverandering wordt daarbij een steeds belangrijker thema. De stijgende overstromingsrisico’s noopten tot de aanleg van de nevengeul, en tot een prachtig rivierpark. Maar de klimaatverandering is ook merkbaar in de stad, het meest in de stenige wijken en in het centrum, in de gedaante van hitte, droogte en wateroverlast.

Voor ons Groen blijven de indicatoren voor tevredenheid en 300 meter-norm gelden.

Voor ons waterbeleid bereiden wij de nieuwe indicator ‘verduurzamen van de waterketen’ voor. Deze komt voort uit ons Gemeentelijk Rioleringsplan 2017-2023. We hanteren hiervoor de uitdrukking ‘Regenwaterbestendig’. Deze indicator meet onze ambitie dat een groeiend deel van Nijmegen (zowel openbaar als particulier areaal) is aangesloten op duurzame stelsels, uitgedrukt in het percentage van het totaal aantal aansluitingen. De ambitie is dat het percentage ‘duurzame aansluitingen’ jaarlijks toeneemt. Om in 2050 regenwaterbestendig te zijn is naar verwachting (in elk stadsdeel) een waarde van ten minste 60% nodig. Wij stellen daartoe per stadsdeel een specifiek ontwikkelingsperspectief op. De huidige waarde van de indicator bedraagt voor de stad als geheel naar schatting 35%.  Volgend jaar nemen we deze indicator in de begroting op. De huidige indicator meet de kwaliteit (in 'restlevensduur') van onze afval- en hemelwatervoorzieningen. Die moet op zijn minst op hetzelfde niveau blijven. Deze kwaliteit is op dit moment goed te noemen.

Met het Programma Openbare Ruimte (product  Beheer Openbaar Groen, product Wijkbeheer en product Integraal Waterbeheer)  bestaat een warme relatie, zoals voor het beheer van ons rioolstelsel en voor de wijze van verwerking van regenwater. Ook het onderhoud, samen met het waterschap, van de oppervlaktewateren valt hieronder. Bovendien is er een nauwe relatie (beleidsmatig, en bij investeringen 'werk met werk maken') met de Programma’s Stadsontwikkeling, Mobiliteit, Wijkontwikkeling en Grondbeleid.

Vanuit dit product willen wij zo goed mogelijk aanhaken op initiatieven vanuit en ontwikkelingen in de stad. Zo willen we stimuleren dat (groepen) burgers zich betrokken voelen bij en zich verantwoordelijk stellen en voelen voor ons groen en de ecologische waarden. Betrokkenheid van de Nijmeegse burger bij duurzaam en gezond gebruik van onze stadswateren en het afvalwatersysteem is uiteraard niet minder van belang.

Wij werken in 2018 aan:
Beleid

  • Door de toekenning van de titel Green Capital 2018 aan Nijmegen zullen we nog meer dan voorheen samen met al onze partners werken aan een schone, gezonde en veilige leefomgeving als onderdeel van een duurzame stedelijke ontwikkeling.
  • Met onze campagne ‘Groen Verbindt’ en onze deelname aan de landelijke campagne ‘Operatie Steenbreek’ investeren we in nieuwe mogelijkheden voor participatie van burgers, organisaties en bedrijven in inrichting en beheer van ons stedelijk groen en water. Scheiding van afval- en regenwater, afkoppelen van regenwater en ontstening zijn handelingsperspectieven die komende jaren nadrukkelijk aan de orde komen. European Green Capital 2018 biedt een uitstekend vertrekpunt om dit in gang te zetten. Het Waterschap Rivierenland steunt ons volmondig in deze ambitie, die een zeer lange adem vergt.
  • Vergelijkbaar met Power2Nijmegen en Rainproof Amsterdam leggen we in 2018 de basis voor een stedelijk netwerk gericht op groen, water en ecologie, waarbij De Bastei en de vele natuurorganisaties in onze stad (onder meer op de Natuurplaza) een belangrijke rol kunnen spelen. We maken nadrukkelijk daarbij verbinding met het  thema gezonde stad en met de netwerken op het vlak van gezondheid.
  •  We werken in 2018 verder aan de ambitie van 10.000 extra bomen, waarbij we met name inzetten op fruit- en notenbomen, als verbinding met het beleidsthema gezonde, vitale stad.
  • In 2018 ontwikkelen wij bovendien samen met partners in Operatie Steenbreek een begrotingsindicator voor ‘ontstening’, die tegelijkertijd een maatstaf is voor vergroening.
  • We actualiseren het groenbeleid, met als speerpunten ‘Nijmegen als stedelijk landschap’, participatie en ’‘ecologie’. In dit beleid doen wij ook voorstellen voor nieuwe indicatoren voor groen. Het nieuwe groenbeleid stemmen we af op het nieuwe water- en bodembeleid en het gezondheidsbeleid. Samen zorgen we met deze “Natuurlijke Alliantie”  voor een ruimtelijke en sociale onderbouwing van de Omgevingsvisie. Wij zorgen voor optimale inpassing van ruimtelijke ontwikkelingen en voor optimale afstemming van beheer, evenementen, sport, spel, initiatieven voor stadslandbouw en wensen voor eetbaar openbaar groen. Het ontwikkelen van de kansrijke, natuurlijke potenties (bijvoorbeeld voor vlinders en bijen) houdt onze speciale aandacht.
  • Bij al onze ruimtelijke projecten, bestemmingsplannen en andere beleidsdocumenten zorgen wij voor de doorwerking van ons eigen beleid en van wetgeving , met als belangrijk oogmerk duurzame stedelijke ontwikkeling.
  • Wij werken samen met de regio (onder meer Park Lingezegen, Ooypolder en gemeente Heumen). Wij staan positief tegenover samenwerking met partners in Duitsland. In Park Lingezegen en in onze stad zetten wij ons met nadruk in voor stadslandbouw/permacultuur.
  • Wij volgen de (inter-)nationale ontwikkelingen, financieringsstromen en beleid op het vlak van duurzame stedelijke ontwikkeling en waar nodig, mogelijk en gewenst werken we aan toepassing voor onze stad.
  • Wij blijven betrokken bij de relevante deelprogramma’s van het nationale Deltaprogramma omtrent de hoofdthema’s Waterveiligheid (binnen- en buitendijks) en de klimaatbestendige stad. Deze verplichting zijn we aangegaan met ondertekening van het Europese convenant Mayors Adapt en de nationale intentieverklaring Ruimtelijke adaptatie (onderdeel van het Deltaprogramma).
  • Wij vervolgen de intensieve samenwerking met Waterschap Rivierenland inzake de ruimtelijke ordeningsprocedures (watertoetsproces), monitoringsonderzoek oppervlaktewater en grondwater alsook beheer en onderhoud van het oppervlaktewatersysteem.
  • Wij blijven zoeken naar maximale kosteneffectiviteit in de werking van onze openbare voorzieningen voor afval- en hemelwater en de hele afvalwaterketen, en dat in nauwe samenwerking met onze waterpartners.
  • Wij geven verdere invulling aan regionale samenwerking in de afvalwaterketen met onze partners in de regio Nijmegen: gemeenten Berg en Dal, Heumen, Wijchen, Beuningen en Druten en Waterschap Rivierenland. We werken ook aan regionale oplossingen voor negatieve effecten van klimaatverandering. Samen met waterschap Rivierenland, de provincie Gelderland en onze buurgemeenten werken we aan een Regionale Klimaatadaptatie Strategie
  • Wij verbeteren via het Waterservicepunt/Loket Duurzaam Wonen de informatievoorziening aan burgers en bedrijven over voorkómen van regenwateroverlast en over duurzaam watergebruik en over duurzame afval- en hemelwatersystemen.

Projecten

  • Ook in 2018 hanteren we de regel ‘groen voor groen’. Dit betekent onder meer dat wij het restant van de opbrengst van de verkoop van Heumensoord investeren in groen in onze stenige wijken.
  • Het Waterplan is geïntegreerd in het Rioleringsplan 2017-2023, maar wij gaan verder met het nemen van maatregelen voor verbetering van het watersysteem. Er wordt een tweejarig uitvoeringsprogramma opgesteld samen met het waterschap ten behoeve van het beheer van de duikers en de vijvers.
  • Wij werken samen met Stratemakerstoren/Bastei en dragen bij  aan planvorming/uitvoering renovatie Valkhofpark.
  • Bij aanvulling en vervanging van bomen in onze hoofdbomenstructuur blijven we  kiezen voor duurzame soorten en zorgen we voor goede standplaatsen.
  • Wij werken in 2018 aan onze campagne ‘Groen Verbindt’ in samenwerking met onze vele partners in de stad. Participatie, vitale stad, gezondheid, sociale cohesie, ecologie en biodiversiteit zijn de samenhangende speerpunten.
  • Vanuit GRP2017-2023 stellen wij ontwikkelingsperspectieven per stadsdeel op. In deze perspectieven besteden wij ook aandacht aan het per stadsdeel specificeren van onze indicatoren (levensduur rioolstelsel en duurzaamheid watersysteem). Diverse transities (water, energie, mobiliteit, woningbouw) worden daarin afgestemd.
  • Wij vervolgen het proces van Nijmegen Klimaatbestendig 2050 , wat aansluit bij de Nationale Adaptatie Strategie (NAS) die door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu wordt opgesteld.
  • Wij zorgen, in samenhang ook met de ontwikkelingsperspectieven,  dat groen en water een goede plek krijgen in ons klimaatadaptatiebeleid. Hiervoor hebben we met Waterschap Rivierenland, Provincie Gelderland en alle omringende gemeenten -via stresstesten en workshops- knelpunten en kansen ten aanzien van regenwateroverlast en hittestress in beeld gebracht. In de tweede fase van dit proces pakken we samen met buurgemeenten lokale knelpunten op (regenwateroverlast) of brengen onze kennis over op het gebied van hitte-aanpak. Samen stelen we een KlimaatadaptatieStrategie op.
  • We geven vorm aan duurzaam waterbeleid door doelgericht onderzoek, planvorming en voorlichting, conform ons GRP Nijmegen 2017-2023, met accent op

- klimaatadaptatie
- energiewinning uit (afval)water
- grondstoffenwinning uit (afval)water
- beperken regenwateroverlast
- beperkt houden gezondheidsrisico
- handelingsperspectieven afkoppelen en ontstening

  • Op voorwaarde van toekenning van subsidie uit het Europese programma Horizon2020 werken wij aan het project UPSCALE, met onder andere Arnhem, Essen  en universiteiten, waaronder de Radboud Universiteit. Dit project richt zich op duurzame stedelijke ontwikkeling met behulp van Nature Based Solutions (groen-blauwe structuren) in relatie tot sociale veiligheid .