Begroting 2018 - 2021
PCPortal

Het thema ‘stad die werkt en leert’ begeeft zich op het snijvlak van de programma’s Economie & Werk en Onderwijs. Wij zien de volgende rode draad voor de komende periode.

Economische ontwikkeling in het algemeen en in het bijzonder het versterken van de bedrijvigheid is de sleutel naar meer werk, zowel aan de bovenkant als de onderkant van de arbeidsmarkt. Vanuit het programma Economie werken wij aan de werkgelegenheid in de stad. Met de uitvoering van de Economische Innovatie Agenda 2020 legt Nijmegen voor ondernemers de rode loper uit:

  • We helpen bestaande bedrijven te groeien en te bloeien door ons accountmanagement en via de  bedrijfsdienstverlening van het Ondernemerspunt. In een aantal kansrijke sectoren stimuleren we bovendien de werkgelegenheid actief. Bijvoorbeeld via de Business Generator Health & High Tech: een uitvoeringsprogramma dat in 2017 van start is gegaan en waarmee we samen met andere organisaties het innovatieve MKB binnen de sectoren Health en High Tech faciliteren. Bovendien benutten we de uitverkiezing van Nijmegen als European Green Capital voor de versterking van de circulaire economie.
  • We verzilveren het Nijmeegse potentieel aan startups door met een meerjarige aanpak nieuwe ondernemers te ondersteunen bij het opzetten van een bedrijf. De lancering van StartUp Nijmegen, het acceleratieprogramma van Rockstart en de ondersteuning van uitkeringsgerechtigden bij het opstarten van een eigen bedrijf via het Ondernemerspunt zijn hiervan goede voorbeelden.  
  • We zetten in op het aantrekken van nieuwe bedrijven door middel van acquisitie. Dit doen we door snel en accuraat te reageren op “leads” die zich voor doen, maar ook proactief. Een goed voorbeeld daarvan is de acquisitieaanpak die voor de semiconductorsector is uitgewerkt. Ook op gebied van logistiek zetten we de komende jaren extra in op acquisitie.

Daarnaast houden en brengen we de basisvoorwaarden voor een economisch sterke positie op orde. We werken aan ons vestigingsklimaat door te investeren in goede bereikbaarheid, een goed woonklimaat en een aantrekkelijk cultureel aanbod. We onderzoeken het vestigingsklimaat elke twee jaar en gebruiken de uitkomsten van de Monitor Vestigingsklimaat om bij te sturen waar nodig. Uit de recent uitgevoerde monitor blijkt dat Nijmegen een prima vestigingsklimaat heeft, dat door ondernemers wordt gewaardeerd met een 7. Men is met name positief over de nabijheid van kennisinstellingen, de hoogopgeleide bevolking, het woon- en leefklimaat met veel groen, het culturele aanbod en de evenementen in de stad. In de komende jaren willen wij dit vestigingsklimaat (en daarmee de economische ontwikkeling) verder ontwikkelen. We gaan werken aan het versterken van de  dwarsverbanden tussen cultuur – cultuurhistorie – toerisme – citymarketing – binnenstad en stellen hiertoe een uitvoeringsprogramma op

Economische innovatie en nieuwe bedrijvigheid realiseren we samen met kennisinstellingen, ondernemers en overheden. Binnen het stedelijk netwerk  Arnhem - Nijmegen werken we aan de uitvoering en uitrol van een gezamenlijke Investeringsagenda, die een belangrijke impuls geeft aan de economische ontwikkeling van stad en regio. We zoeken actief de verbinding met The Economic Board ten behoeve van de (inter)nationale profilering van de regio.

Voor een goede economische ontwikkeling zijn vitale werklocaties van groot belang. We investeren daarom structureel in het Ondernemersfonds. Door middel van economisch-ruimtelijke visies, zoals die voor de Novio Tech Campus, onderzoeken en stimuleren wij de doorontwikkeling van onze belangrijkste werklocaties. Met de 19 gemeenten in de regio Arnhem-Nijmegen werken wij met het Regionaal Programma Werklocaties
aan het terugdringen van het overaanbod aan bedrijventerreinen, perifere detailhandel en kantoorlocaties. Ook werken wij aan het verbeteren van de profilering en overslag van onze Nijmeegse havens en zetten wij, aansluitend op de titel 'European Green Capital', extra in op circulaire economie.

Sinds 2016 werken SW-bedrijf Breed en het Regionaal Werkbedrijf samen in één organisatie. Het Werkbedrijf voert zijn opdracht uit conform de uitgangspunten die in het coalitieakkoord zijn benoemd. Naast de reguliere opdracht aan het Werkbedrijf geven we in het Masterplan terugdringen bijstandstekort de komende jaren een extra impuls aan de re-integratie van bijstandsklanten. We gaan nog meer inzetten op participatie en activering, bij voorkeur vanuit de bijstandsuitkering naar regulier werk. We doen dit onder andere door actieve begeleiding, het nog meer leveren van maatwerk, persoonlijke aandacht, om- en bijscholingstrajecten en jobcoaching. Het in het coalitieakkoord benoemde ‘Plan voor de arbeid’ heeft vorm gekregen en heeft in de praktijk invulling gekregen in de werkwijze van het Werkbedrijf, de SAR en het Inclusief Ondernemers Netwerk.

Kenmerkend voor Nijmegen is ons kennisprofiel met ruim 40% hoger opgeleiden. We constateren dat de groei van de werkgelegenheid  meer aan de bovenkant van de arbeidsmarkt zit dan aan de onderkant. Er is daarmee sprake van een kwalitatieve mismatch tussen wat werkgevers vragen en de mogelijkheden van veel mensen in ons uitkeringenbestand. De werkloosheid onder lager opgeleiden blijft te hoog, we zetten ons daarom de komende jaren in om de baankansen van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te vergroten. Hierin trekken wij  in gezamenlijkheid met onderwijsinstellingen en werkgevers op. Daarnaast willen we de mogelijkheden verkennen om de ontwikkeling van sociale ondernemingen verder te bevorderen met behulp van een sociaal economisch manifest.

Cruciaal is onze inzet op de verbetering van de relatie onderwijs en arbeidsmarkt. We zien dat vooral op de schakels in de onderwijsketen nog winst te behalen is en zetten ons in voor versterking en verbetering. Om de behoeften en mogelijkheden in beeld te brengen hebben we opdracht gegeven aan de HAN en RU om in samenwerking met het voortgezet onderwijs en het ROC onderzoek te doen naar schakeljaren. Aansluitend bij gewijzigd rijksbeleid werken we aan een nieuwe aanpak van voortijdig schoolverlaten (VSV). Ons streven is om alle jongeren in deze doelgroep een toekomstperspectief te bieden, dat hen leidt naar een passende (vervolg)opleiding, arbeidsplaats, zorg of een combinatie daarvan. Maatwerk is hierbij het uitgangspunt.

Samen met onderwijsinstellingen en werkgevers hebben we een human capital scan uitgevoerd op het gebied van Cure en Care. Hierdoor hebben we meer zicht op waar het schuurt tussen arbeidsmarkt en onderwijs. Deze vraagstukken pakken we gezamenlijk verder op binnen het zogenaamde Zorgpact. Dit regionale pact stimuleert samenwerking en concrete projecten van zorg- en onderwijsinstellingen en gemeenten. In navolging van het Zorgpact is er inmiddels ook een TechniekPact.

Er kan geen twijfel over bestaan dat de universiteit en de hogeschool voor Nijmegen van zeer groot belang zijn. Profilering van Nijmegen als kennisstad en als aantrekkelijke vestigingsplaats voor studenten en onderzoekers rekenen wij tot onze taak. Het Rijk vraagt van universiteiten en hogescholen dat zij zich via regionale samenwerking meer richten op maatschappelijke uitdagingen en de toepassing van kennis in de praktijk. Via de City Deal Kennis Maken werken we dit in samenwerking met de universiteit en hogeschool verder uit.

Hoewel de leerlingenaantallen in de gemeente Nijmegen de komende jaren nagenoeg gelijk blijven, laten de regiogemeenten in periode 2015 – 2035 een krimp zien van 20% tot 30%. Omdat de helft van de leerlingen op de Nijmeegse VO-scholen afkomstig is uit de regiogemeenten, is dat de oorzaak van de krimp in het voortgezet onderwijs. Ook op de basisscholen in bepaalde stadsdelen loopt het aantal leerlingen terug. Er is een duidelijk verschil tussen de bestaande stad en het stadsdeel Nijmegen Noord. Boven de Waal stijgt het leerlingenaantal de komende jaren, terwijl ten zuiden van de rivier het aantal leerlingen daalt. Op sommige scholen zal de krimp zelfs oplopen tot  25%. Vanwege deze krimp zijn we actief in gesprek met de schoolbesturen over de onderwijshuisvesting, onder andere op basis van een verkenning van de toekomst van het vmbo in de stad. Ook voor het primair onderwijs en de studiehuizen werken we verkenningen uit in overleg met de schoolbesturen.