Omschrijving
We willen in 2045 een stad te zijn die in zijn eigen energiebehoefte voorziet. Dat bereiken we door in te zetten op energiebesparing en de opwekking van duurzame energie. De Duurzaamheidsagenda (2011), de nota “Duurzaamheid in Uitvoering (2013-2017)” en het netwerk Power2Nijmegen vormen de spil van het Nijmeegse duurzaamheids- en klimaatbeleid.
De huidige duurzaamheidsnota liep in 2017 af. We zijn daarom toe aan een herziening/actualisering van ons Duurzaamheidsbeleid. Hierin nemen we de gemaakte klimaatafspraken op de VN top in Parijs mee en bekijken we wat op middellange termijn (tot 2030) aan ambitie en maatregelen nodig is. We hebben een Uitvoeringsagenda 2018-2019 opgesteld om te komen tot een Omgevingsvisie en Nota van Uitgangspunten voor duurzaamheid binnen de Omgevingsvisie. Deze laatste biedt op hoofdlijnen de basis voor het duurzaamheidsbeleid. Vervolgens formuleren we concrete acties en maatregelen om de ambities te realiseren.
Totdat de herziening van ons duurzaamheidsbeleid is afgerond werken we volgens de vijf ‘duurzame sporen’ waarbinnen we samen met onze partners in de stad werken aan de realisatie van duurzaamheidsdoelen. De vijf duurzaamheidssporen zijn:
1. Energieneutrale stad: we zetten in op energiebesparing en duurzame energiebronnen als zon, wind en groengas. We blijven onder andere bewoners, non-profit instellingen en bedrijven helpen met het verduurzamen van hun woning of pand. Dat doen we door informatie en advies te geven via het Loket Duurzaam Wonen, dat is geregionaliseerd en door het uitvoeren en promoten van onze leningen en landelijke (subsidie)regelingen. Ook werken we samen met de woningcorporaties en de huurderbelangenverenigingen aan een energieneutrale huurvoorraad. Dat doen we op basis van de resultaten van het gezamenlijk proces, dat de partijen in 2017 hebben doorlopen. We streven ernaar het warmtenet door te trekken naar het stationsgebied en gaan ervaring opdoen met het loskoppelen van woonwijken van het aardgasnetwerk. We starten met pilots in de wijken Hengstdal, Bottendaal en Zwanenveld.
2. Klimaatneutrale organisatie: we willen een klimaatneutrale, en in 2030 een energieneutrale, organisatie zijn. We laten een Energie Audit uitvoeren (verplichting die voortvloeit uit Europese regelgeving) en stellen vervolgens een visie op hoe deze doelstelling te bereiken. We gaan onverminderd door met het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed en de openbare verlichting. Ook in de aanbestedingen spelen duurzaamheid en circulaire economie een essentiële rol. We werken mee aan de uitvoering van het Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen, dat vorig jaar is opgesteld. Vanaf dit jaar hebben we een nieuwe marktpartij, die onze elektriciteit levert en ervoor zorgt dat deze regionaal en duurzaam opgewekte wordt en het liefst van opwekkers die nog gerealiseerd moeten worden.
3. Duurzame economie: We stimuleren innovatie op het gebied van circulaire economie. Dat betekent dat we streven naar groei van groene werkgelegenheid, versterken van concurrentiepositie en bedrijfscontinuïteit in combinatie met duurzame energie en grondstoffen efficiency door ketens te sluiten volgens nieuwe verdienmodellen. Biobased economy (biomassa als grondstof) en circulaire economie (afval als grondstof) zijn daarbij voor bedrijven zeer actuele onderwerpen. Er is een procesregisseur opgesteld om de notitie “Rijk van Nijmegen Circulair” met partijen verder uit te werken, met als doel deze te realiseren.
De Groene Hub is een gezamenlijke project met de provincie Gelderland om duurzame economie in Nijmegen, Arnhem (Kleefse Waard), Duiven (Innofase), Renkum (Papierindustrie), Lingewaard (Agropark) en park Lingezegen te versterken. Samenwerking met de Radbouduniversiteit, Wageningen universiteit en HAN is van wezenlijk belang. Bedrijven geven aan behoefte te hebben aan consistente visie van de overheid, duurzame inkoop en aanbesteding, minder regeldruk en toegang tot risicokapitaal. Hieruit zijn straks lessen te trekken voor nieuwe exploitatiemodellen voor verduurzaming van andere locaties in de stad. Bedrijvenvereniging Nijmegen Zuid onderneemt nu ook diverse initiatieven om de bedrijfsactiviteiten van hun leden te verduurzamen. Het bedrijventerrein TPN West wil energieneutraal worden.
4. Duurzame mobiliteit: we stimuleren samen met de buurgemeenten en het bedrijfsleven de productie en afzet van schone brandstoffen, zoals groen gas voor de stadsbussen. Ook zetten we samen in op duurzame logistiek en stedelijke distributie in het rijksprogramma Beter Benutten / Slim Werken / Goederenvervoer.
5. Duurzame stedelijke ontwikkeling: we realiseren klimaatbestendige wijken en werken aan compacte verstedelijking. We (ver)bouwen duurzaam en gebruiken GPR als instrument om de duurzaamheid te toetsen. We stimuleren nieuwe ontwikkelingen van energie-infrastructuur.
Tevens werken we aan het klimaatbestendig maken van de stad door maatregelen te nemen die de effecten van klimaatverandering (hoogwaters, hevige regenbuien, hitte en droogte) op te vangen. Denk hierbij aan meer groen in de stad en de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen 2017-2023.
In de afgelopen jaren hebben we flinke stappen gezet: alle sporen hebben inhoudelijk invulling gekregen en duurzaamheid is verankerd in gemeentelijk beleid, waarbij de verschillende programma’s nauw samenwerken aan het verder verduurzamen van onze organisatie en stad. Onze aanpak blijkt succesvol. Sinds 2008 is het stedelijk energieverbruik al met 17% verminderd, ondanks het feit dat de stad sindsdien verder is gegroeid. We zijn echter nog niet klaar.
Ook komende jaren werken we samen met onze partners om onze doelen te bereiken. Duurzaamheid is bij uitstek een terrein dat geschikt is voor participatie door bedrijven, kennisinstellingen en bewoners. De stad verduurzaamt, wij versnellen dat door te stimuleren, verbinden en faciliteren.
De projecten Nijmeegs Energie Convenant, Power2Nijmegen en De Groene Hub zijn hiervan goede voorbeelden. Alleen al binnen Power2Nijmegen werken 200 mensen uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en maatschappelijk instellingen samen binnen ruim 30 projecten, waarvan er sommige heel innovatief zijn. Daarnaast genereren deze projecten weer hun eigen participatie.
Naast samenwerking binnen de stad is bij het behalen van onze doelen ook samenwerking met Arnhem,
de regio, de provincie en de Euregio van belang. Hier weken we o.a. samen in projecten als ‘De Groene
Kracht’ (energietransitie) en het Groene Akkoord (samenwerking bij duurzaam bouwen), het Gelders Energie-akkoord, en op het gebied van waterbeheer.
Nijmegen Green Capital 2018
En natuurlijk bereiden we ons voor op het jaar 2018 waarin we internationaal in de schijnwerpers staan als European Green Capital! Dit alles met het doel (inter)nationaal kennis en best practices delen, duurzame initiatieven in onze wijken stimuleren en zorgen voor een versnelling in het realiseren van onze duurzaamheidsambities.
We hebben samen met onze partners een inspirerend programma opgesteld, dat we op 30 juni 2017 bekend hebben gemaakt. We hebben het programma ondergebracht in vijf sporen: energietransitie, circulaire economie, slimme mobiliteit, vitale stad en klimaatadaptie & water. In al deze sporen organiseren wij en onze partners activiteiten zoals (internationale) congressen, maar ook duurzaamheidsroutes door de stad en in de schijnwerpers zetten van unieke voorbeeldprojecten. Tevens organiseren we drie ceremoniële bijeenkomsten: het startmoment in januari, de Award ceremonie waarin de Green Capital 2020 bekend wordt gemaakt in juni en het slotevent in december, waar we ons stokje overdragen aan Oslo, Green Capital 2019. We krijgen actieve medewerking van de Green Capital Challenges, die bewoners uitdagen deel te nemen aan allerhande opdrachten en activiteiten om zelf duurzaam te leven.